سنجش انتقادی اخبار تاریخی تفاسیر قرآن با بهره گیری از ملاک های علم تاریخ و علم حدیث
نویسندگان
چکیده
در تفسیرقرآن، نیازمند استفاده از شاخه های متعددی از علوم عقلی و نقلی هستیم که در میان آنها، تاریخ از اهمیتی قابل توجه برخوردار است؛ علی رغم اهمیت تاریخ در تفسیرنگاری، نحوه به کارگیری این علم در تفاسیر متقدم و متاخر، آمیخته با آسیب هایی گسترده است که از زمره آنها می توان به اشاعه دروغ و قلب حقایق تاریخی اشاره نمود. به سبب وجود این آسیب ها امکان اعتماد کامل به گزاره های تاریخی موجود در تفاسیر وجود ندارد؛ فلذا لازم است این اخبار در سنجه نقد قرار گیرند تا علاوه بر رفع آسیب های آن، به بهبود و ارتقاء این علم در تفسیر قرآن کمک شود. در این راستا اولین گامی که امکان سنجش سطح وسیعی از داده های تاریخی تفاسیر را فراهم می آورد ارائه ملاک هایی علمی برای تفکیک داده های درست از غلط است. مقاله پیش رو با ارائه مجموعه ای از ملاک ها به دنبال طرح دستگاهی انتقادی در حوزه نقد گزاره های تاریخی تفاسیر می باشد. این دستگاه انتقادی با استفاده از ظرفیت های نقد سنتی در علوم حدیث و هم چنین ملاک های عینی گرای علم تاریخ، سعی در آن دارد تا قابلیت نقد گزاره های تاریخی تفاسیر را فراهم آورد تا بدین نحو امکان سنجش گزاره های صحیح تاریخی از سقیم آنها فراهم آید.
منابع مشابه
سنجش انتقادی اخبار تاریخی تفاسیر قرآن با بهرهگیری از ملاکهای علم تاریخ و علم حدیث
در تفسیرقرآن، نیازمند استفاده از شاخههای متعددی از علوم عقلی و نقلی هستیم که در میان آنها، تاریخ از اهمیتی قابل توجه برخوردار است؛ علیرغم اهمیت تاریخ در تفسیرنگاری، نحوه بهکارگیری این علم در تفاسیر متقدم و متاخر، آمیخته با آسیبهایی گسترده است که از زمره آنها میتوان به اشاعه دروغ و قلب حقایق تاریخی اشاره نمود. بهسبب وجود این آسیبها امکان اعتماد کامل به گزارههای تاریخی موجود در تفاسیر وجو...
متن کاملپیش نیازهای علم تفسیر بر پایه مقدمه تفاسیر قرآن
علاوه بر ضروری بودن اکتساب پیشنیازهای تفسیری، توجه به آرای متقدمان، دربارهی مساله پیشنیازهای تفسیر لازم است. در این جستار، آشکار میشود که غالب مفسران، به آنچه در مقدمهی تفسیرشان در مبحث پیشنیازهای تفسیر بیان داشتهاند، در مقام عمل مقید نبودهاند. همچنین دربارهی علوم پیشنیاز تفسیر، بحث شده است؛ این علوم به هفت دسته ی کلی تقسیم گردیده که هر کدام، از زیرشاخههایی تشکیل یافتهاند. علوم مزبو...
متن کاملمطهری و مفاهیم تاریخی در قلمرو فلسفه علم تاریخ
پرداختن به فلسفه تاریخ و نیز برانگیختن صاحبان علم و خرد به تفکر درباره تاریخ، از دغدغههای استاد مطهری بود. وی در حوزه مسائل معرفتشناسی تاریخی مباحث گستردهای دارد و درباره فلسفه علم تاریخ و به ویژه تعریفها و مفاهیم تاریخی نیز صاحب آرای گوناگونی است. این پژوهش میکوشد با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و از راه مراجعه مستقیم به آثار مطهری، به معرفی، نقد و بررسی آرای او در این زمینه بپردازد. ب...
متن کاملرابطه علم تاریخ و علم سیاست
مورّخان گذشته تاریخ بشر را بررسی کرده و آن را تجزیهوتحلیل نموده و در اختیار سیاستمداران قرار میدهند. سیاستمداران برای اداره امور مملکت باید در خصوص گذشته تاریخ سرزمین خود و تاریخ جهان و احزاب و گروههای سیاسی و دیگر مباحث تاریخی اطلاعاتی داشته باشند. داشتن اطلاعات تاریخی،آنها را راهنمایی میکند که برای زمان خود و آینده بهتر تصمیمگیری نمایند. گذشته همیشه چراغ راه آیندگان بوده و هست و خواهد بو...
متن کاملعلم لدنی در قرآن و حدیث
این رساله به این مسائل می پردازد: حقیقت علم لدنی چیست و متعلق آن کدام است؟ راه وصول به آن چیست؟ چه کسانی از آن بهره مند شده یا می شوند؟ آیا بهره مندی از این علم، درانحصار طبقه ، گروه یا افراد خاصی است؟ یا برای نیل به آن ، مقدمات و شرایطی وجود دارد که همگان با تحصیل مقدمات و احراز شرایط ، می توانند از آن بهره مند شوند؟ اگر چنین است، آن مقدمات و شرایط چیست؟ و بالاخره اینکه در مرحله وقوع ، این موه...
15 صفحه اولمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآنجلد ۴، شماره ۲، صفحات ۱۳۳-۱۵۰
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023